
Czy w Morzu Północnym są rekiny? Czy są groźne?

Mity i Fakty: Czy w Morzu Północnym Naprawdę Pływają Rekiny?
Morze Północne – chłodne, wzburzone fale, industrialne wybrzeża… Wydaje się, że to ostatnie miejsce, w którym spodziewalibyśmy się spotkać rekiny. Tymczasem, wbrew powszechnym wyobrażeniom, te morskie drapieżniki są stałym elementem lokalnego ekosystemu. Choć nie przypominają hollywoodzkich „ludojadów”, ich obecność budzi emocje. Wielu zadaje sobie pytanie: czy w Morzu Północnym są rekiny naprawdę zdolne do agresji? Sprawdźmy fakty, obalmy mity i odkryjmy podwodny świat tego niezwykłego regionu.
Niezwykła Różnorodność: Gatunki Rekinów Zamieszkujące Te Wody
Choć temperatury w Morzu Północnym rzadko przekraczają 17°C, to aż 30 gatunków rekinów uznało te wody za swój dom! Dominują łagodne stworzenia, ale znajdziemy tu też prawdziwe morskie drapieżniki. Oto najważniejsze z nich:
- Koleń pospolity (Small Spotted Dogfish) – To rekini „maskotka” regionu, stanowiący 70% wszystkich obserwacji. Dorastający do 1 m długości, preferuje skaliste dna, gdzie poluje nocą na kalmary i krewetki. Jego charakterystyczne jaja w rogowych kapsułach często mylone są z morskimi roślinami.
- Żarłacz śledziowy (Porbeagle Shark) – Morski maratończyk, który w pogoni za ławicami ryb potrafi przepłynąć 2000 km wzdłuż prądu Golfstrom. Jego unikalna zdolność do utrzymywania temperatury ciała o 7-10°C wyższej niż otoczenie pozwala mu aktywnie żerować nawet w 5°C wodach.
- Długoszpar (Basking Shark) – Drugi co do wielkości rekin świata (do 12 m!) to pływająca fabryka filtracyjna. Jego skrzela zawierają do 1500 cienkich wyrostków filtrujących, zdolne wychwycić nawet milimetrowe organizmy planktonowe.
Migrujące gatunki jak rekin młot czy żarłacz błękitny pojawiają się epizodycznie, zwykle podczas letnich wędrówek. Ich obecność jest ściśle monitorowana przez organizacje ochrony przyrody.
Bezpieczeństwo Ponad Wszystko: Czy Te Rekiny Są Groźne Dla Ludzi?
Statystyki są jednoznaczne – od 1950 roku zanotowano tylko 10 niepotwierdzonych incydentów z udziałem rekinów w tej części Europy, żaden nie był śmiertelny. Dlaczego? Oto kluczowe czynniki:

Może Cię również zainteresować
Czy w Morzu Śródziemnym są rekiny? Odpowiadamy!
Morze Śródziemne od wieków przyciąga turystów krystaliczną wodą, słonecznymi plażami i bogactwem kul...
Czytaj artykuł- Rozmiar i dieta – 80% lokalnych gatunków nie przekracza 1,5 m, a ich dieta ogranicza się do małych ryb i bezkręgowców. Nawet duże żarłacze śledziowe unikają konfrontacji – ich ofiarami padają głównie kałamarnice.
- Behawior – Badania telemetryczne wykazały, że rekiny aktywnie omijają obszary o wysokiej aktywności ludzkiej. Nadajniki GPS pokazują, że osobniki w pobliżu plaż zmieniają kierunek na głębsze wody już z odległości 500 m.
– Niskie zasolenie w strefie przybrzeżnej (ok. 32‰) oraz częste sztormy tworzą środowisko mało przyjazne dla większych gatunków.
Interakcje z człowiekiem najczęściej dotyczą rybaków – np. koleń może zaplątać się w sieci, ale jego zęby nie są w stanie przeciąć ludzkiej skóry. Nurkowie relacjonują natomiast, że spotkane rekiny są płochliwe i szybko znikają w mętnej wodzie.
Ekologiczna Układanka: Rola Rekinów w Ekosystemie Morza Północnego
Obecność rekinów to wskaźnik zdrowia ekosystemu. Jako drapieżnicy szczytowi:
- Regulują populacje gatunków ryb komercyjnych jak śledź czy dorsz, zapobiegając przełowieniu ekosystemu
- Stanowią „morską służbę zdrowia” – eliminują chore i słabe osobniki
- Ich odchody wzbogacają wodę w żelazo, stymulując wzrost fitoplanktonu
Niestety, według Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN), 60% gatunków rekinów Morza Północnego jest zagrożonych z powodu:

Może Cię również zainteresować
Czy na Krecie są rekiny? Czy jest się czego bać?
Kreta, największa grecka wyspa, od lat przyciąga turystów lazurowymi zatokami, złocistymi plażami i ...
Czytaj artykuł- Przełowienia – liniowe sieci skrzelowe (tzw. „kurtyny śmierci”) nieodwracalnie niszczą populacje
- Zanieczyszczenia mikroplastikiem – badane osobniki mają średnio 0,3 g plastiku w żołądkach
- Hałasu podwodnego – instalacje wiatrowe zaburzają ich system nawigacji

Programy Ochronne: Jak Ratujemy Morskich Strażników?
Od 15 lat działa „North Sea Shark Alliance” – międzynarodowa inicjatywa obejmująca:
- Marine Protected Areas (MPA) – 12 specjalnych stref o łącznej powierzchni 45 000 km², gdzie połowy rekinów są całkowicie zakazane
- Smart Fishing Gear – Sieci z fluorescencyjnymi znacznikami odstraszającymi rekiny przy pomocy światła UV
- Citizen Science – Aplikacja „Shark Observer” pozwala marynarzom zgłaszać obserwacje, tworząc mapy migracji w czasie rzeczywistym
Efekty są obiecujące – populacja kolenia wzrosła o 22% w ciągu ostatniej dekady. Długoszpary stały się częstszym gościem u szkockich wybrzeży, gdzie do 2010 roku uważano je za lokalnie wymarłe.
Czy w Morzu Północnym Są Rekiny Warte Naszej Uwagi? Podsumowanie
Odpowiedź jest jasna – tak, w Morzu Północnym są rekiny, ale nie te z koszmarów. To fascynujący świadkowie morskiej ewolucji, doskonale adaptujący się do surowych warunków. Ich obecność to nie powód do strachu, lecz znak, że ekosystem wciąż funkcjonuje pomimo presji cywilizacji. Planując wakacyjny rejs czy nurkowanie, warto mieć na uwadze, że pod falami kryje się świat wart ochrony – świat, gdzie rekiny wciąż królują jako niekwestionowani władcy głębin.